Van jongste naar oudste kleuters
August 31, 2024
Juf Steffi vertelt in deze blog hoe ze de wissel van jongste kleuters naar oudste kleuters ervaarde.
In deze blog neemt juf Kristel je mee in het concept van haar speelleerbox.
Wil je meer van juf Kristel zien, klik dan hier.
Hé hallo, mijn naam is Kristel Vandebroek en ik ben kleuterjuf bij de 5-jarige kleuters in Kleuterschool De Kleurdoos in Zonhoven. Ik ben de bedenker van het concept van de speelleerbox.
In 2022 kreeg ik de kans om op internationalisering te gaan naar Ierland. De focus lag op begrijpend lezen. Het was een fantastische ervaring en ik kwam naar huis met heel veel inspiratie.
Eenmaal terug in de klas heb ik mijn eigen klaswerking doorgelicht en kritisch bekeken. Ik kwam tot de vaststelling dat mijn thema’s niet voldoende tot leven kwamen en dat ze vaak beperkt bleven tot het aanbieden van een aantal activiteiten. Ik stelde mezelf ook de vraag: begrijpend lezen in de kleuterklas, hoe pak je dat aan?
In Ierland had ik gezien dat er veel gebruik werd gemaakt van visuele hulpmiddelen, dat er heel veel aandacht was voor de verrijking van woordenschat en dat er veel speel- en leeractiviteiten werden gekoppeld aan een verhaal. Hier wilde ik dus iets mee doen. Maar ik wilde me niet enkel focussen op taal. Ik ging op zoek naar speel- en leeractiviteiten die ik kon koppelen aan mijn thema’s.
Zo kwam de speelleerbox tot leven.
Een speelleerbox is een zorgvuldig samengestelde doos gevuld met 8 spelletjes/activiteiten, waarbij er telkens aandacht is voor zowel motorische vaardigheden, taal, wiskunde en ICT-vaardigheden.
Elke box is ontworpen rond een specifiek thema en bevat een opdrachtkaart die de kleuters duidelijk maakt wat er van hen verwacht wordt. De kleuters gaan allemaal samen aan de slag met de speelleerbox. Elk kind kiest voor zichzelf met welke activiteit hij/zij begint en in welke volgorde hij/zij de opdrachten uitvoert. Iedere activiteit duurt 10 minuten.
Om de tijd visueel duidelijk te maken wordt er gebruik gemaakt van een time-timer. Na 10 minuten speelt er een themalied en dit is het signaal om het spel op te ruimen en over te gaan naar een volgende activiteit, ook als ze nog niet klaar zijn met hun opdracht. Voor ze aan een volgend spelletje beginnen, mogen ze een stempel zetten op hun opdrachtkaart. Zo werken ze alle opdrachten af.
De opdrachtkaart mag mee naar huis en wordt gebruikt als communicatiemiddel met de ouders.
● Spelenderwijs leren: kinderen leren het beste wanneer ze plezier hebben. Een speelleerbox combineert plezier met educatie, waardoor leren een natuurlijke en leuke ervaring wordt.
● Creativiteit stimuleren: de kinderen worden gestimuleerd om creatief te denken en hun eigen oplossingen voor problemen te vinden.
● Sociale vaardigheden bevorderen: de kinderen moeten elkaar helpen, overleggen, zelf afspraken maken en spelregels bedenken.
● Onafhankelijkheid en zelfvertrouwen: door zelfstandig met de materialen en activiteiten aan de slag te gaan, leren kinderen problemen op te lossen en ontwikkelen ze zelfvertrouwen in hun capaciteiten.
● Multidisciplinair leren: de variëteit aan activiteiten zorgt ervoor dat verschillende vaardigheden aan bod komen, zoals fijne motoriek, taalvaardigheden, ict vaardigheden en sociale vaardigheden.
● Executieve functies ontwikkelen: zowel werkgeheugen, inhibitie, flexibiliteit, planning en organisatie, aandacht en zelfreflectie zijn vaardigheden die in iedere speelleerbox aan bod komen.
Als je voor het eerst deze werkvorm aanbiedt, kan dit nogal chaotisch verlopen. De kinderen moeten immers vertrouwd geraken met deze manier van spelen en leren. Maar doordat iedere speelleerbox er qua structuur en werking hetzelfde uitziet, maakt de chaos al snel plaats voor rust, vertrouwen en veiligheid. Het maken van goede afspraken en de nodige preteaching kan daarbij al veel helpen.
Bij het kiezen van een thema voor je speelleerbox is het belangrijk om rekening te houden met de leeftijd en de interesses van de kinderen. Zo bevat een speelleerbox voor 3-jarige kleuters bijvoorbeeld maar 4 activiteiten en worden de spelletjes eerst begeleid aangebracht alvorens er zelfstandig mee te spelen.
● Koop jezelf een bundel aan van juf Sara. Elke bundel bevat talloze waardevolle activiteiten waarin alle vaardigheden aan bod komen die in een speelleerbox aanwezig moeten zijn.
● Kies een thema dat ieder jaar aan bod komt en werk eventueel samen met een collega. Spreek af wie welk thema uitwerkt en wissel ideetjes uit. Zo hebben jullie in 1 klap 2 speelleerboxen samengesteld.
● Wees creatief – kinderen hebben oog voor detail: zo vinden ze stempeltjes of stickers in het thema geweldig! Maak de opdrachten nog leuker door bv. kaartjes te verstoppen in speelrijst of in mooie doosjes.
● Zorg voor variatie en gradatie, zodat ieder kind een opdracht kan uitvoeren die past bij zijn/haar niveau. Maak de opdrachten in het begin zeker niet te moeilijk.
● Probeer zoveel mogelijk te werken met visuele ondersteuning, zodat de kinderen jou niet nodig hebben. Zorg ook voor een verbetersleutel indien het kan.
Hopelijk hebben jullie nu wat inzicht in de werking van de speelleerbox. Ik kan jullie echt aanraden om het een keer uit te proberen, want een stimulerende leeromgeving zorgt voor heel veel blije gezichtjes!!!
Juf Steffi vertelt in deze blog hoe ze de wissel van jongste kleuters naar oudste kleuters ervaarde.
Juf Laura neemt jullie mee doorheen de dag in de vlinderklas. Dit is de instapklas. We starten het schooljaar met een klein groepje en bij elk instapmoment groeit onze klas.
Aan het begin van elk schooljaar worden er vaak klasafspraken opgesteld.
Dit kan door de leerkracht zijn, maar ook door de kinderen in de (kleuter)klas.
Enkele jaren geleden zag ik op een profiel dat ik volgde op Instagram een heel leuke manier om de klasafspraken in de klas vorm te geven. Zo geschiede ‘mijn klasafspraken aan de hand van prentenboeken’.
Leer meer over de speelleerbox met juf Kristel.
Juf Imke werkte net het thema Kunst uit in de klas
Neem je mee een kijkje in haar uitdagende, speelse en gevarieerde thema, op niveau van de derde kleuterklas!
De dood en kleuters , het zorgt soms nog wel eens voor discussie/ongerustheid.
Zijn onze kinderen niet te jong om geconfronteerd te worden met de dood? Doen we niet meer kwaad dan goed?
Toch is het tegendeel echter waar. Tegenwoordig is men er daarom meer en meer van overtuigd dat rouweducatie een echte meerwaarde is, ook voor de jongste kleuters.
Maar hoe pak je dit nu juist aan? Hoe heb je het over de dood zonder dat er iemand of een huisdier in de naaste omgeving overleden is?