In deze blog geeft juf Marieke je 10 handige tips om de woordenschat te ontwikkelen bij kleuters.
Wil je meer van juf Marieke zien? Klik dan hier!
Woordenschatontwikkeling bij kinderen interesseert me enorm. Ik volgde de afgelopen drie jaar heel wat bijscholingen rond dit thema en wil graag mijn kennis met je delen. Ik ga onderaan deze blog tien tips delen hoe je woordenschat kan aanbrengen op verschillende manieren. Voor ik deze tips ga delen, wil ik graag even het belang van woordenschatontwikkeling met je delen.
Woordenschat legt de basis voor taalvaardigheid, begrip en communicatieve vaardigheden. Taal is overal bij kinderen. We merken al snel bij anderstalige of taalzwakke kinderen hoe je vast kan lopen als de taal moeilijk gaat. Kleuters die een rijke woordenschat opbouwen, kunnen hun gedachten en gevoelens beter uitdrukken, wat hen helpt om effectief met anderen te communiceren en hun wereld te begrijpen.
Bovendien vormt woordenschat de basis voor latere leesvaardigheid: kinderen met een brede woordenschat begrijpen sneller wat ze lezen en kunnen complexere verhalen en instructies volgen. Alleen maar een win-win dus 😊!
Het is belangrijk dat wij als leerkrachten rijke taal aanbieden. Herhaling en interactie zijn daarbij essentieel. Kinderen tussen 3 en 4 kennen ongeveer tussen de 1000 en 2000 woorden. Ze leren élke dag ongeveer 3 tot 5 nieuwe woorden. Uit onderzoek blijkt dat een kind een nieuw woord gemiddeld tussen de 4 en 12 keer moet horen (liefst in verschillende contexten) voordat ze het woord daadwerkelijk begrijpt en kan gebruiken. Dat is ontzettend veel!
We hoeven het vaak niet ver te zoeken. Dagelijkse situaties lokken heel veel (nieuwe) woordenschat uit. Wij zingen als leerkrachten heel vaak in de klas. Dat is goud waard voor de taalontwikkeling. Ook het voorlezen wordt de laatste jaren enorm in de kijker gezet, en terecht!
Vijftien minuten voorlezen per dag leidt tot 1000 nieuwe woorden per jaar. Als je hierboven al las dat een kind tussen 3 en 4 ongeveer 1000 tot 2000 woorden kent, dan begrijp je dat dit ontzettend veel impact heeft. Het luisteren naar verhalen biedt kleuters niet alleen nieuwe woorden, maar ook zinsstructuren, rijm en ritme, die hen helpen de nuances van taal te begrijpen.
Wij kunnen als leerkrachten (maar natuurlijk ook als ouder) woordenschat verbinden aan activiteiten en verhalen, wat het leren van woordenschat alleen maar leuker en effectiever maakt. Ik deel hieronder graag 10 tips om woordenschat aan te brengen in thema herfst. Uiteraard zijn de meeste van deze tips ook perfect in een ander thema toe te passen.
Een verteltafel aanbieden in thema lokt heel veel woordenschat uit. De kinderen spelen kleine verhaaltjes (na), laten hun fantasie de vrije loop gaan en leren zo de woordenschat binnen het thema zelf te gebruiken.
Een zoekprent biedt ontzettend veel mogelijkheden. Als je deze in combinatie met de voorleespen aanbiedt, creëer je ook heel wat kansen naar de taalontwikkeling. Als leerkracht spreek je vragen in zoals ‘zie je de egel achter de pompoen?’, ‘Er staan twee paddenstoelen in het bos’… De kinderen gaan op zoek en koppelen de woorden aan de prenten. Je kan de voorlezer online aankopen voor +/- 50 euro. Je kan er ook een koptelefoon op aansluiten. Ik ben persoonlijk heel grote fan!
De woordenschatkaarten uit de herfstbundel van juf Sara kan je uitknippen en met witte knutsellijm op houten schijfjes kleven. Doe je dit twee keer, dan kan je hier heel eenvoudig een memory mee maken. De kleuters draaien de schijfjes om en verwoorden wat ze zien.
Ik hou van recyclen 😊!
Zo kan je de boomschijfjes van de memory ook aanbieden in de bouwhoek. Tijdens het maken van de bouwwerken kunnen de kleuters de boomschijfjes gebruiken en ondertussen ook de woordenschat verwoorden. Bv. ‘We maken een holletje voor de egel’.
Flapjesboeken vind ik fantastisch! Je kan de nieuwsgierigheid opwekken en ook woordenschat uitlokken door te vragen: ‘wat zou er achter dit flapje zitten?’. Ik leerde van ‘De taaltoren’ dat je van elk boek een flapjesboek kan maken, door post-its op de pagina’s te kleven en zo details kan verstoppen. Je kan dit uiteraard ook thematisch doen door bv. een herfstblaadje met een stukje kleefgom op de pagina van je boek te kleven.
De taaltoren is trouwens een super volgtip op Instagram rond woordenschatontwikkeling bij kleuters. Ze heeft ook een heel boeiende podcast ‘vanzelfsprekend’ die ik echt de moeite waard vind!
Kopieer eens een prent uit het boek dat je in de kijker zet. Hang deze uit in je boekenhoek (of ergens anders in de klas). De kinderen kunnen vertellen wat ze zien en/of terugblikken naar het verhaal.
Met de woordenschatkaarten uit de bundels van juf Sara kan je heel eenvoudig zelf een bingo maken. Neem deze bingo mee op uitstap (hier bijvoorbeeld naar het bos) of neem er een prentenboek bij. Telkens je een woord van de woordenschat ziet voorbij komen op een pagina, mag je deze afvinken op je bingo. Als je bingo gelamineerd is, kan je dit gemakkelijk met een woody van Stabilo doen. Nadien wegvegen met een nat doekje en het is voor eeuwig herbruikbaar 😊.
Een sensorytafel maken bij een verhaal is hier altijd een hit! Ik hoor de kinderen dan echt taferelen naspelen. Hier maakte ik een sensorytafel bij ‘heksje Mimi en de kabouter’ van Kathleen Amant.
Als je de woordenschatkaarten in twee knipt, heb je helftenkaartjes. De kleuters krijgen elk een half stukje en gaan op zoek naar de andere helft bij een klasgenootje. ‘Wie heeft ook een stukje van de egel?’
Wij werkten heel wat activiteiten uit het boek ‘Jules en zijn nieuwe regenlaarsjes’. Door het zelf te beleven, kunnen de kleuters de woordenschat beter verankeren en onthouden. Hier maakten wij bv de moddertaartjes die Jules ook maakte in de tuin.
Ik hoop dat ik jullie wat heb kunnen inspireren. Neem gerust een kijkje op mijn instagrampagina als je op zoek bent naar meer leuke tips voor in de klas.
Veel liefs en herfstige groetjes,
Juf Marieke
Dit is een template, dupliceer deze pagina om een nieuwe post te maken. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.
Ben jij al eens in een kringloopwinkel geweest of twijfel je om deze stap te zetten? Dan is deze blog voor jou!
In deze blog neemt juf Charlotte je mee in de wondere wereld van het programmeren bij de jongste en oudste kleuters
In deze blog neemt juf Imke je mee naar de uitgewerkte pietenbakkerij in haar klas.
In deze post krijg je 10 handige tips te lezen die kunnen helpen bij de woordenschatontwikkeling van kleuters
De boekenhoek in de kleuterklas is een magische plek waar kinderen hun verbeelding kunnen laten gaan, verhalen kunnen ontdekken en hun liefde voor lezen kunnen ontwikkelen. Door interactieve elementen toe te voegen, kunnen we deze ervaring nog verrijkender maken. Hier zijn enkele inspirerende ideeën om de boekenhoek in jouw kleuterklas interactief en boeiend te maken.
